فمینیسم
برای بسیاری کلمهء فمینیسم هنوز معادل «مرد ستیزی» یا جنگ میان جنسیت‌هاست و چشم‌اندازی از رقابت زنان و مردان را تداعی می‌کند، اما کتاب حاضر قدم اولی است در شکستن این افسانه.
وقتی این کتاب را ورق می‌زنی، تصاویر زنان در جنبش‌های رهایی‌بخش زنان در مکالمات میان آنان برای احقاق حق زنان نکته‌ای است که جلب توجه می‌کند.
سوال کلیدی در این کتاب در صفحهء اول مطرح شده است: «فمینیسم چیست؟» و یک پاسخ کوتاه: «زنان خواستار حقوق حقهء خود به منزلهء موجود انسانی هستند» و ادامه داده: «فمینیسم به معنی مورد تردید قرار دادن تقسیم کار در جهان است که مرد را مسوول حوزهء عمومی-یعنی کار، ورزش، جنگ، دولت-قرار داده، در حالی که زنان با جان کندن و بیگاری در خانه تمامی فشار و بار زندگی خانواده را به دوش می‌کشند.
داستان تغییر شرایط فرودستی زنان با فمینیسم آغاز می‌شود، اما خود فمینیسم چه زمانی آغاز می‌شود؟ پاسخ زمانی است که زنان آگاهانه شروع به سازمان‌دهی خود می‌کنند و به میزانی از گستردگی و کارآیی لازم می‌رسند که بتوانند وضعیت‌شان را بهبود دهند، اما این امر قرن‌های متمادی به طول انجامیده است. برای مدت طولانی، موانع و دشواری‌ها به طرز نومیدانه‌ای مانع هر حرکت ممکن برای جریان سازمان یافتهء فمینیستی بود.در این کتاب از مبارز قرن ۱۷ میلادی سخن گفته شده: خواهر روحانی «خوانا اینس»، ادیب و شاعر مکزیکی را می‌توان به عنوان الگوی یک «زن مستقل» در قرن‌های پیش از استقلال دانست. او به یک انتخاب که معمول زمانهء خود بود دست نزد و به جای ازدواج و همسر و فرزند، زندگی راهبگی را برگزید. وی دست کم در صومعه، این فرصت را برای مطالعه داشت تا بتواند اولین شاهکار شعر آمریکای لاتین را به رشتهء تحریر درآورد، اما بالاخره تفتیش عقاید او را خاموش کرد.
«مری ولستون کرافت»، هم یکی دیگر از شخصیت‌های موثر جنبش زنان است. او استیفای حقوق زنان را در سال ۱۷۹۲ در ۳۰۰ صفحه به رشتهء تحریر درآورد. در این اثر برای اولین بار عقاید روشنگری در مورد مسایل و وضعیت زنان به کار برده شد. این کتاب به محض انتشار، پرفروش‌ترین کتاب و نیز سنگ بنای فمینیسم مدرن شد.
مری دقیقا بر مانع عمده‌ای که زنان را از حرکت به سوی دستیابی به برابری منع می‌کرد، یعنی استبداد خانگی، انگشت گذاشت. به این معنا که برای او محرومیت زنان از حقوق سیاسی، آموزش و اشتغال برابر، استبداد محسوب شده است.
ندای مری در کتاب استیفای حقوق زنان قرن‌ها طنین‌انداز بود. مطالبات وی برای پایان دادن به معیارهای دوگانه در کردار زنانه و مردانه، برای حقوق زنان در کار مستقل، زندگی مدنی و سیاسی هنوز هم اساس و پایهء فمینیسم امروز را تشکیل می‌دهد.
«زنان در انقلاب فرانسه» بخش دیگری از این کتاب را به خود اختصاص داده است: در اکتبر ۱۷۸۹ در حالی که آقایان در مجلس موسسان، سخت سرگرم بحث در مورد قانون اساسی جدید فرانسه بودند، زنان انقلابی (شلوارپوش)، زنان کارگر رختشوی‌خانه، زنان خیاط، خدمتکار، فروشنده، همسران کارگران به اعتراض علیه کمبود غذا به تظاهرات پرداختند. حدود شش هزار زن به طرف تالار اجتماعات شهرداری پاریس راهپیمایی کردند تا تقاضای خود را برای نان ارزان‌تر اعلام کنند.
در بخش دیگر این کتاب، به فعالیت‌های زنان در ایالات متحده اشاره شده است. جنبش زنان بریتانیا از سال ۱۸۵۰ تا ۱۹۱۴ هم از دیگر بخش‌های این کتاب است.
مباحث دیگر کتاب فمینیسم تقسیم‌بندی‌های انواع فمینیسم را ارایه داده است. فمینیسم سوسیالیسم و چهرهء سرشناس آن «فلورا تریستان»: «فلورا در تهیدستی بزرگ شد و حرفه‌اش نقاش کنده‌کاری بود. در پاریس با اتحادیه‌های صنفی صنایع دستی قدیم به نام «کومپانیوتاژ» آشنا شد که الهام‌بخش حرکت تعیین‌کنندهء او یعنی ایجاد اتحادیهء کارگران ۱۸۴۳۳) بود.
فردریش انگلس هم از دیگر طرفداران حقوق زنان است که منشا فرودستی‌ای که بر زنان تحمیل شد را به پیش از پیدایش مالکیت خصوصی در زمان‌های قدیم می‌رساند و نظریاتش خیلی سریع از سوی حزب سوسیال دموکراتیک آلمان در پیش گرفته شد.
کلارا زتکین ۱۸۷۵۵۱۹۳۳۳) یکی از رهبران جنبش زنان حزب سوسیال دموکراتیک بود. او در کالج کارآموزی معلمان زن در لایپ زیگ حضور داشت. حزب سوسیال دموکراتیک در سال ۱۸۸۰ غیرقانونی اعلام شد و شروع به فعالیت زیرزمینی کرد.
اتفاقات بعد از جنگ جهانی دوم هم بخش دیگری از مباحث این کتاب است که این جنگ موجب تغییر قوانین شد. در آمریکا همزمان با فرستاده شدن مردان به جنگ، هفت میلیون زن برای اولین بار سرکار رفتند. زنان کارهایی را به عهده گرفتند که پیش از این گفته می‌شد از عهده‌شان برنمی‌آید.
همچنین در سال ۱۹۵۵ جنبش حقوق مدنی سیاه‌پوستان آغاز شد که زنی پرشهامت به نام روزا پارکس روی صندلی یک اتوبوس «منحصر به سفیدپوستان» نشست. اعتراض او به شورشی اجتماعی بر ضدساختارهای قدرت سفیدپوستان گسترش پیدا کرد. زنان زیادی از سفید و سیاه‌پوست پا به عرصهء‌مبارزه برای رفع تبعیض نژادی و ثبت نام برای دادن رای گذاشتند.تشکیل سازمان ملی زنان (N.O.W) یکی از اتفاقات مهم این عرصه است: سال‌های نخست ریاست جمهوری کندی، بتی فریدن، روزنامه‌نگار فعالیت خود را آغاز کرد. از جمله فعالیت‌ها‌یشان این بود که واشنگتن را با تلگرام‌های خشم‌آلود در مورد تبعیض جنسی بمباران کرد.
سوزان آلیس، نویسندهء این کتاب است که زیبا جلالی نائینی آن را در سال ۱۳۸۰ ترجمه کرده و توسط انتشارات شیرازه روانهء بازار کرده است.
منبع:روزنامه سرمایه