در آستانه انتخابات دوره دهم ریاست‌جمهوری مطالبات زنان چیست؟
مجمع زنان اصلاح طلب: در آستانه انتخابات دهم ریاست‌جمهوری، پرونده مطالبات زنان دوباره روی میز کار احزاب و گروه‌های سیاسی محافظه‌کار و اصلاح‌طلب قرار گرفت.
در حالی که این بار فعالان عرصه زنان در قبال آرای خود امتیاز میخواهند دیگر حاضر نیستند تنها به عنوان یک ابزار موقت نقش ماشین رای‌ساز را برای کاندیداهای ریاست‌جمهوری ایفا کنند.به همین دلیل همایش بزرگ زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی با حضور فعالان موثر جنبش زنان برگزار شد تا آرای متفاوتی از حضور زنان در عرصه قدرت و سیاست مطرح شود.
اشرف بروجردی: شاهد غیبت زنان در عرصه مدیریت هستیم
اشرف بروجردی ، دبیر همایش نیز در سخنانی در مراسم افتتاحیه گفت: جایگاه زنان در مراکز تصمیم‌گیری، قدرت و نیز جامعه دچار خدشه شده است و فکر جدیدی در حال رشد است و آن اینکه نیازی نیست زنان در تصمیم‌گیری‌ها دخیل باشند؛ در حالی که جمهوری اسلامی می‌خواست مدلی از توانایی‌ها و ظرفیت‌های مناسبی که در مبانی دینی مربوط به زنان وجود دارد، به دنیا عرضه کند.وی افزود: از آنجا که نیاز امروز جامعه بشری مبتنی بر حضور افراد شایسته است، بدون لحاظ جنسیت این جایگاه می‌تواند معنادار باشد؛ بنابراین برای ما به عنوان یک کشور اسلامی که داعیه پاسخگویی به نیازهای بشریت را داریم، ضروری است بتوانیم مدلی را به جهان و جامعه زنان ارائه دهیم که بر اساس آن، جایگاه زنان را در عرصه تصمیم‌گیری و قدرت ارتقا دهیم و در این زمینه، نیازمند تضارب آرا و افکار هستیم. در نتیجه باید آن را به سیاستمداران، سیاستگذاران و مدیران اجرایی عرضه کنیم؛ چرا که امروز شاهد غیبت زنان در عرصه مدیریت کشور هستیم
بروجردی خاطرنشان کرد: معتقدیم قدرت فی نفسه بد نیست و از طریق آن می‌توان اهداف را عملی کرد؛ قدرت عجین با سیاست است و نماد ظاهری آن چیزی جز حکومت‌داری نیست و مراد از طرح این موضوع، حضور زنان در حکومت و حکومت‌داری است؛ چراکه واژه مشارکت به تنهایی این بحث را نمی‌تواند پوشش دهد و ما به واژه‌ای فراتر از مشارکت و مدیریت نیازمندیم.
وی با ابراز امیدواری از اینکه بحث‌های همایش منتج به نتیجه شود و به بهبود وضعیت زنان در جامعه اسلامی بینجامد و به لایه‌های مختلف جامعه سرایت کند، تاکید کرد که در تدوین سیاست‌های نظام و در برنامه پنج‌ساله بتوانیم برای زنان جایگاه مطلوبی را در نظر بگیریم و این ادبیات در سطوح مختلف جامعه اشاعه پیدا کند
آیت‌الله سیدمحمد موسوی بجنوردی عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز
طی سخنانی اظهار داشت: همه انسان‌ها توانایی پی بردن به هویت اشیاء را دارند و زن و مرد در آن فرقی ندارد از این رو در بعد انسانیت بین زن و مرد هیچ تفاوتی وجود ندارد و تنها خواص جسمی باعث مرزبندی میان این دو شده است.
وی با تاکید بر اینکه در مساله قدرت که همان توانایی اراده انسان بر چیزی است تا بتواند مراد خود را به مرحله فعلیت برساند نیز تفاوتی میان این زن و مرد وجود ندارد، تاکید کرد: در مساله سیاست که در عربی یعنی مدیریت صحیح نیز فرقی میان زن و مرد نیست؛ درست است که انسان براساس فطرت اقتضائات ذاتی دارد، اما درصد کمی مربوط به ذات است و بخش اعظم آن اکتسابی است.
موسوی بجنوردی با بیان اینکه اخیرا مطرح میشود که مثلا اگر زنان قوانین را تدوین می‌کردند وضع به گونهای دیگر می‌شد، افزود: من این نظریه را قبول ندارم چراکه وقتی اسلام میان زن و مرد فرقی نگذاشته و خداوند می‌فرماید انسان کرامت ذاتی دارد و از همین یک آیه می‌توان برخورد اسلام را با حقوق بشر دید.
وی ادامه داد: فقه و حقوق اسلامی در بستر عدالت اجتماعی است و اخلاق را هم باید به آن اضافه کردچراکه اخلاق از فقه و حقوق اسلامی جدایی ناپذیر است. پس با توجه به اینکه ما به دنبال شایسته‌سالاری هستیم، زن و مرد فرقی ندارند و در این راستا هم زن‌سالاری ناپسند و هم مردسالاری.
عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز در عین حال تصریح کرد که باید با در نظر گرفتن عدالت اجتماعی در مساله قدرت و سیاست به دنبال ارزش‌سالاری باشیم.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه انقلاب اسلامی تجربه بسیار خوبی برای ارزش‌گذاری به زن است، خاطرنشان کرد: در نظام شاهنشاهی زنان ارزش بسیار کمی داشتند و از آنها استفاده‌های “عروسکی ” می‌شد، اما امروز در مراکز علمی و دانشگاهی زنان سهم عمده‌ای را در رشد علمی دارند و حتی در دانشگاه می‌بینیم که خانم‌ها یک نمره جلوتر هستند و همین طور درمجلس، قوه مجریه و قوه قضاییه زنان حضور فعالی داشته و دارند.
موسوی بجنوردی گفت: برخی کشورهای اسلامی که زنان در آنجا حق رای هم ندارند، به قوانین اسلام عمل نمی‌کنند.
وی تاکید کرد: امروز در دنیا بحث از مدرنیته است باید گفت که این مدرنیته همان فقه شیعه است، چراکه عنصر زمان و مکان در آن دخالت دارد و همیشه زنده است.
مدیرگروه فقه پژوهشکده امام خمینی (ره) با ابراز تاسف از اینکه “هنوز به جایی نرسیده‌ایم که شعارهای سکاندار انقلاب مبنی بر حضور فعال زنان در همه شئون به طور کامل جامعه عمل پوشانیده شود “، افزود: باید اندیشه امام(ره) را همیشه زنده نگه داریم. اگر بخواهیم که انقلاب اسلامی به اهداف و آرمان‌های خود برسد.
بهروزی: زنان زنان ما در احزاب نباید بنشینند و ببینند که سایرین برای آنها چه کارهایی می‌کنند
مریم بهروزی دبیر کل جامعه زینب در همایش بین‌المللی “زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی ” با تاکید بر اینکه قرآن کریم ۱۴ قرن گذشته بر رهبریت زنان تاکید داشته، تصریح کرد: به رهبریت سیاسی بلقیس که یک زن بود نه تنها در قرآن و اسلام بلکه در ادیان نیز تاکید شده است چراکه او کسی بود که با برخوردای از قدرت درایت بالا توانست ملتی را از آفتاب‌پرسی به یکتاپرستی عروج دهد.
وی با اشاره به حضور حضرت زینب(س) در کاروان عاشورا به عنوان رهبری سیاسی این کاروان، خاطر نشان کرد: این امر نشان دهنده توجه اسلام به حضور سیاسی زنان است و وقتی اجتماع را بر زمان ضرب می‌کنیم حاصل آن تحول تاریخی است همانند آنچه حضرت زینب(س) آفرید و آثار آن تاکنون باقی است.
بهروزی با بیان اینکه در ایران زنان در مقاطعی از تاریخ رهبری سیاسی را بر عهده داشتند، به نمونه‌ای از آن اشاره و تاکید کرد: حریم تنباکو، جنبش مشروطه و صدها مورد دیگر در تاریخ وجود دارد که زنان در آن نقش مهمی ایفا کردند ضمن اینکه ما در انقلاب اسلامی شاهد گسترده‌ترین مدیریت سیاسی زنان در کشور بودیم.
دبیرکل جامعه زینب(س) در عین حال تاکید کرد: زنان ما در احزاب نباید بنشینند و ببینند که سایرین برای آنها چه کارهایی می‌کنند، باید درچارچوب حزب وارد شوند اگر بخواهند نظرات به حق خود را در حیطه قدرت دنبال کنند باید برای اداره عرصه‌های مختلف برنامه داشته باشند و راه‌های برون رفت از مشکلات را پیدا کنند.
وی ادامه داد: متاسفانه در انتخابات اخیر مجلس شاهد کاهش حضور زنان در مجلس بودیم که باید راهکارهایی برای حل این مشکلات پیدا کنیم که از جمله آن آسیب شناسی است یعنی به این موضوع بپردازیم که چرا زنان در عرصه سیاسی حضور کمرنگی داشته‌اند.
این فعال سیاسی اصولگرا در پایان ابراز داشت: باید مکانیزمی را پیدا کنیم و با آن به نتیجه برسیم به گونهای که حداقل ۲۰ درصد از کرسی‌های مجلس و شورای شهر و روستا به زنان اختصاص داده شود و زنان بتوانند به مراکز اقتدار راه پیدا کنند و در این راه از هیچ چیز نباید هراسید.
معصومه ابتکار: فقدان روحیات زنانه و مادرانه
معصومه ابتکارهم که به عنوان اولین زن کابینه جمهوری اسلامی ایران که در موضع عالی سیاسی قرار داشته،سخن می‌گفت تاکید کرد: معتقدم که امروز در مناسبات بین‌المللی وقتی صحبت از عرصه‌های زنان میشود، متاسفانه با وجود پیشرفت‌های علمی در حوزه بشری، مشکلات و بحران‌های جدی را فراروی بشریت شاهدیم که اساسا موجودیت انسان را تهدید میکند. از جمله محیط زیست که نظریه جدی وجود دارد که دنیا به سمت نابودی خود پیش می‌رود و یا جنگ که به دلیل اختلافات بشری بدترین نوع جنگ‌ها را شاهدیم؛ بنابراین باید گفت که سوءمدیریت جدی در دنیا باعث بروز مشکلاتی میشود و بحث این است که آیا این مشکلات ناشی از فقدان وجود زنان در تصمیم گیری است و یا ناشی از فقدان نگاه زنانه به مسائل.
وی ادامه داد: انتخاب یک معاون زن از سوی آقای خاتمی تصمیم جسورانه‌ای بود که در سال ۷۶ انجام گرفت. البته مخالفت‌های جدی در این زمینه وجود داشت مبنی بر اینکه یک زن نباید در مسند معاونت حضور داشته باشد، اما آقای خاتمی این کار را انجام و دلایل خود را نیز توضیح داد.
ابتکار افزود: وقتی نگاه مهار طبیعت باشد، نتیجه آن بازگشت قهرآمیز طبیعت به سمت بشریت است و یا در بحث جنگ نیز بحث قدرت و سلطه فارغ از نگاه به ابعاد بشری است مانند آنچه در غزه اتفاق افتاده و سوال این است که چرا امروز به این مرحله رسیده‌ایم آیا فقدان روحیات زنانه و مادرانه نتیجه آن نیست یعنی حتی مدیران زن هم این نوع نگاه را کنار می‌گذارند.
ابتکار گفت: در میزگردی که کلینتون و اوباما پیش از انتخابات ریاست جمهوری داشتند از خانم کلینتون پرسیده شد که اگر ایران به سلاح هسته ای دست پیدا کند چه خواهید کرد؟ ایشان به حالت سختی گفت که ایران را نابود می‌کنیم اما وقتی که از آقای اوباما همین سوال را پرسیدند وی پاسخ داد که ما این کار را با ایران نخواهیم کرد یعنی او از نگاه زنانه استفاده کرده و متاسفانه مشکل بسیاری از زنان ماست که فکر می‌کنند که وقتی به قدرت رسیدند باید نگاه زنانه را کنار بگذارند در حالی که این‌گونه نیست.
وی با تاکید بر اینکه مشکلات ما در دنیا این است که زنان در تصمیم گیری‌هایی شامل صلح، محیط زیست و غیره حضور ندارند و نگاه زنانی که در قدرت هستند بیشتر شکل سلطه دارد اضافه کرد: در کشورهای اسلامی غیر از برخی کشورها که در حکومت‌های خود به مسایل اسلامی و شرعی پایبند هستند، در دهه‌های اخیر شاهد گرایش به حضور زنان در عرصه قدرت هستیم و این قابل توجه است.
معاون رئیس دولت اصلاحات در ادامه ابراز با اشاره به اینکه ما صرفا حضور زنان را در مباحث مربوط به زنان نمی‌خواهیم، ابراز داشت: حضور زنان باید در ارکان قدرت باشد چراکه معتقدیم این عرصه فاقد نگاه زنانه شده است، زنان در ایران پس از انقلاب اسلامی با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه بوده‌اند و درست است که درباره مسایل زنان و حل برخی مشکلات آنان برداشت مثبت است اما هنوز با حضور زنان در عرصه قدرت فاصله داریم.
عضو شورای شهر تاکید کرد: ما در شورای شهر هم این انتقاد را به آقای قالیباف داریم که چرا تهران شهری مردانه و بی‌رنگ و رو شده است و این انتقاد تنها مربوط به مدیریت شهری نیست، بلکه عرصه سیاست مردانه شده و تخریب و بداخلاقی‌ها در آن شکل بیشتری گرفته است چرا باید اخلاق در کشوری مانند جمهوری اسلامی رعایت نشود، آیا فکر نمی‌کنید این ناشی
فاطمه راکعی: واپس‌گرایی جبران ناپذیری
فاطمه راکعی دبیرکل تشکل تازه تاسیس حزب زنان مسلمان نو‌اندیش ایران که خود در مجلس ششم به عنوان نماینده‌ای اصلاح‌طلب به طور جدی پیگیر اصلاح قوانین مربوط به زنان بود، معتقد است که پسروی جبران‌ناپذیری در حوزه حقوق و مطالبات زنان در این ۴ سال گذشته صورت گرفته است.وی می‌گوید: «متاسفانه بخشی از مطالبات از آغاز انقلاب تاکنون مطلقا پاسخ داده نشده است. هنوز حقوق زنان در خصوص طلاق، شهادت، دیه، ارث و به طور کلی روح انسانی در این سال‌ها نادیده گرفته شده است».راکعی با تاکید بر اینکه تلاش برای اصلاح قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان گر چه در مجلس ششم به اوج خود رسید، اما همان موقع هم کافی نبود، چه برسد به اینکه مجلس هفتم در خصوص این تلاش‌ها نقش خنثی‌کننده‌ای را ایفا کند.نماینده مجلس شورای اسلامی در دوره ششم با اشاره به اینکه عملکرد نمایندگان مجلس هفتم پاسخ معکوس به ۳۰ سال مطالبات زنان ایران بود خاطرنشان کرد: تقلیل ساعت کار کارکنان زن، قانون حمایت خانواده و ایراداتی که به بند ۲۳ و ۲۵ مطرح است، جنسیتی کردن و بومی کردن دانشگاه و امر تحصیل و تبعیض در دانشگاه از اقداماتی است که مجلس هفتم با طرح و تصویب آن مسیر رسیدن به حقوق برابر زنان با مردان را دو برابر کرد.وی می‌گوید: ما باید زمانی دو برابر آنچه را که صرف تصویب این طرح‌ها و لوایح شده است برای بازگرداندن آن نمائیم.
خواسته زنان: لوایح اصلاحی سریع‌تر به مجلس برود
با این اوصاف می‌توان گفت که سطح رسیدگی به مطالبات زنان در این سال‌ها رشد منفی داشته است. بنابراین انرژی مضاعفی را برای اصلاح این سیاست‌گذاری‌ها طلب میکند.فاطمه راکعی نماینده سابق مجلس با بیان اینکه مطالبات زنان را باید در سه بخش قانونگذاری، اجرایی و قضایی پیگیری کرد یادآور شد: در خصوص قوه مجریه خواستار آن هستیم که لوایح اصلاحی را در جهت برابری شرایط زنان و مردان در اسرع وقت به مجلس بدهند.وی ادامه داد: ما صریحا از رئیس‌جمهور آینده می‌خواهیم که درخواست‌های مربوط به زنان را در اولویت قرار دهد. راهیابی به جایگاه‌های کلیدی در مراکز تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی، مدیریت کلان کشور و حوزه‌های دیپلماتیک و تصمیم‌ساز مثل شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت و خبرگان از درخواست‌های جدی ما در این زمینه است.
راکعی همچنین از ایجاد فضاهای امنیتی برای زنان که به بهانه امر به معروف و نهی از منکر صورت می‌گیرد انتقاد کرد افزود: رفتارهای ناشایست با زنان، آنها را از حقوق خود منحرف نمی‌سازد.راکعی همچنین به برنامه مدون مجمع زنان اصلاح‌طلب به عنوان منبعی برای پیگیری درخواست‌های زنان نام برد و افزود: این برنامه شامل بیش از ۴۰ بند است که در سه حوزه قضایی، اجرایی و قانونگذاری خواستار تغییر و وضع زنان شده است.محبوبه عباسقلی‌زاده حقوقدان و فعال جنبش زنان در خصوص درخواست زنان از رئیس‌جمهور آینده خاطرنشان کرد: دولت دست از پررنگ کردن نقش خانوادگی زنان بردارد و حقوق فردی، اجتماعی و سیاسی زنان را زیر سایه نقش مادری آنان کمرنگ و بی‌ارزش جلوه ندهد.وی ادامه داد: دولت باید قدم‌های واپس گذاشته شده را جبران کرده و فرصت‌های سوخته شده را به آنان را برگرداند. دولت جدید باید فضای مدنی را برای کل جامعه باز کند. رفع توقیف و شکستن پلمپ هر آنچه که برای مطالبات زنان فعالیت کرده، از جمله قدم‌های اولیه به سوی باز کردن فضای مدنی جامعه است.به گفته وی تشکیل کمیسیون مشترکی از زنان فعال جامعه و دادن مجوز در سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری که به اجرای دولت برسد از دیگر درخواست‌های جدی زنان است.این حقوقدان در پاسخ به اینکه آیا سند مکتوبی وجود دارد که براساس آن مطالبات زنان پیگیری و محقق شود یادآور شد: کلیه تشکل‌های فعال زنان ۳ سال است که به صورت مداوم برروی سند مکتوب حقوق و درخواست‌های زنان کار میکند و در قالب منشور زنان به تصویب گروه‌های فعال در این زمینه رسیده است و آخرین اصلاحیه آن در حال اجراست که در روزهای آینده آماده میشود.تا انتخابات دهم ریاست‌جمهوری چیزی باقی نمانده است و زنان میخواهند برعکس سال‌های گذشته صرفا به عنوان ابزار تبلیغاتی و انتخاباتی قرار نگیرند. این فرصت خوبی است که زنان از رئیس‌جمهور آینده و بازوی اجرایی کشور در قبال رای خود تضمین بگیرند که به جایگاه برابر خود در جامعه خواهند رسید.
محسن امین‌زاده:زنان می‌توانند حکومتگران خوبی باشند
محسن امین‌زاده در ادامه این همایش طی سخنانی با عنوان «رهبران موفق زن در آسیا» گفت: با تجربه ۲۷ ساله و ملاقات با ۲۰۰ نفر از رهبران دنیا تاکید می‌کنم که نقش زنان دنیا در این زمینه محدود بوده است. مدیریت زنان بحث مدرنی است که فرآیندهای خود را دارد، اما در این جایگاه نیز سهم آنان محدود بوده است. من در ملاقات با معاونان وزرای خارجه دنیا کمتر با زنان مواجه شده‌ام و این نشان می‌دهد که زنان در این زمینه هم سهم محدودی داشته‌اند و در واقع با ۲۰ درصد مشارکت پارلمانی آنان فاصله زیادی دارد. امین‌زاده همچنین توجه برانگیزترین شخصیت‌های دنیا را خانم‌ها هلن کلارک نخست‌وزیر نیوزیلند و نیز خانم بی‌نظیر بوتو ، باندرانایکه ، خالده ضیاء و مگاواتی که به ترتیب رهبران سیاسی پاکستان، سریلانکا، بنگلادش و اندونزی بودند دانست و گفت: به طور اجتناب‌ناپذیری زنان جامعه ما هم روزی به این جایگاه خواهند رسید. درست است که در مدیریت حوزه سیاسی نقش زنان چندان رضایت‌بخش نبوده، اما روزی به این جایگاه می‌رسند.معاون آسیا و اقیانوسیه دولت قبل در پایان گفت: در جایی که زنان توانسته‌اند اداره حکومت را در دست بگیرند حکومت‌ها همواره موفق بوده‌اند و در ایران نیز حضور زنان می‌تواند به کاهش فساد، بروکراسی و بهبود شرایط قدرت و رقابت‌های سیاسی بینجامد.
فخرالسادات محتشمی‌پور:زنان برای کسب قدرت تلاش کنند
همچنین در ادامه این همایش فخرالسادات محتشمی‌پور نایب‌رئیس مجمع زنان اصلاح‌طلب در سخنانی گفت: امروز مشارکت سیاسی خاص زنان که به سهیم‌شدن آنان در قدرت منجر میشود، در پژوهش‌های اجتماعی و به ویژه مطالعات زنان، اهمیت ویژه‌ای دارد. وی افزود: طبق مطالعات انجام‌شده، مشارکت سیاسی عام زنان از درصد بالایی برخوردار است و زنان حتی بیش از مردان در این سطح از مشارکت – که صرفا محدود به حضور در صحنه سیاسی است و حضورشان به راه یافتن دیگران به عرصه مدیریت و دستیابی آنان به قدرت منجر میشود، بدون این که خود از این حضور و مشارکت بهره مستقیمی ببرند و با مداخله در قدرت در آن سهیم شوند- حاضرند؛ اما از سوی دیگر نتیجه تحقیقات نشانگر آن است که تا زنان مستقیما برای کسب قدرت تلاش نکنند به آن دست نخواهند یافت و تا دستی در قدرت نداشته باشند، نمی‌توانند شرایط بهتر را برای زنان مهیا سازند. محتشمی‌پور ادامه داد: در حال حاضر میزان حضور زنان در پارلمان و مدیریت‌های سیاسی از شاخص‌های توسعه بر اساس جنسیت است و متاسفانه در این حوزه ایران رتبه خوبی ندارد و در دوره جدید نیز با نگرش‌ها و سلیقه‌های موجود هیچ‌گونه تلاشی برای رشد و بهبود این شاخص مصروف نمی‌شود؛ لذا مسئولیت نهادهای مدنی در این زمینه بیشتر است و احزاب و تشکل‌های سیاسی، اصحاب رسانه و سایر گروه‌های اجتماعی و نهادهای مردمی باید نقش خود را به نحو احسن ایفا کنند، مدیران زن در دوران اصلاحات با این هدف به اجتماعی هدفمند دست زده‌اند که حاصل آن گردآوری تجارب ارزشمند منحصر به فرد آنان است و با پیوند آنان با فعالان سیاسی و نمایندگان احزاب، نه تنها در مقاطع انتخابات بلکه در شرایط عادی نیز امکان برنامه‌ریزی برای افزایش آگاهی زنان و رشد سیاسی آنان فراهم می‌آید.وی در پایان گفت: مقاله اینجانب با مطالعه موردی مجمع زنان اصلاح‌طلب، نحوه شکل‌گیری، اهداف، برنامه‌ها و اقدامات آن را برای توانمندسازی سیاسی زنان بررسی و با بررسی موفقیت‌ها و ناکامی‌های این تشکل سیاسی یک تجربه عینی را واکاوی کرده است، همچنین با طرح چالش‌های موجود بر سر راه فعالیت‌های سیاسی زنان تا حدی به ارائه راهکارهای لازم در این زمینه پرداخته است.
محبوبه عباسقلی‌زاده: احمدی‌نژاد چپ‌ترین وعده‌ها را به زنان داد!
حقوقدان و فعال جنبش زنان نیز در این خصوص معتقد است که عقبگرد به گذشته در این ۴ سال آسیب جبران ناپذیری به عرصه فعالیت‌های مدنی زنان وارد کرده است.وی می‌افزاید: زمان انتخابات دوره نهم ریاست‌جمهوری، محمود احمدی‌نژاد چپ‌ترین وعده‌ها را به زنان داد. او در خصوص بیمه زنان خانه‌دار و تامین‌اجتماعی سخنرانی‌های بسیاری کرد. اما حتی این وعده‌ها نیز آن‌طور که باید محقق نشد، فقط چند ماه قبل سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد که زنان خانه‌دار را بیمه میکند. عملا شاهد هستیم که این بیمه در حد بیمه بیکاری است و حقوق زنان به عنوان یک نیروی کار در آن ابدا رعایت نشده است.عباسقلی‌زاده می‌گوید: «چهار سال قبل مطالبات زنان در حوزه وسیعی بود که نه تنها که در این سال‌ها به شدت پسرفت کرد بلکه مشکلاتی همچون کاهش ساعات کار زنان و سهمیه‌بندی جنسیتی زنان را به چالش جدیدتری برای رقابت با مردان در عرصه مدیریتی کشید. عملا جایگاه زنان از سطوح تصمیم‌گیری به سطوح مشاوره تغییر منفی کرد.وی بومی‌سازی، طرح امنیت اجتماعی با رویکرد ایجاد فضای امنیتی برای جوانان و همچنین محدودیت‌های ورزشی را از جمله اقدامات تاسف‌بار دولت نهم در عرصه مطالبات زنان نام برد.عباسقلی‌زاده در ادامه می‌افزاید: بدتر از همه الحاق ماده ۲۳ و ۲۵ به لایحه حمایت از خانواده است که همچنان فعالان زن را درگیر حذف این دو ماده کرده است.
جلالی: زنان باید به گونه ای عمل کنند که جامعه به آنها اعتماد کند
سهیلا جلالی کندری عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا در همایش “زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی ” اظهار داشت: حاکمیت زن از نظر شرعی هیچ اشکالی ندارد و زنان باید توانمندی‌های خود را نشان دهند و به صورتی به وظایف‌شان عمل کنند که جامعه به آنان اعتماد کند و مقام‌های بالاتری به آنها بدهد.
وی افزود: سیره معصومان (ع) و رفتار مسلمانان صدر اسلام بر شرکت زنان در فعالیت‌های مختلف دلالت دارد اما شرایط اجتماعی به گونهای بود که تا حدودی عرصه فعالیت سیاسی زنان را محدود می‌کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا گفت: فقها در مورد مشروعیت فعالیت سیاسی زنان اختلاف دارند و مهم‌ترین موارد اختلاف آنها ریاست دولت و قضا است و اگر دلایل مخالفان مشروعیت مشارکت زنان در این دو منصب رد شود مشروعیت مشارکت آنها در مناصب دیگر نیز اثبات خواهد شد.
وی ادامه داد: فقهای گذشته به شرط “مرد بودن ” ریاست جمهور نپرداخته است ولی فقهای معاصر “مرد بودن ” را از شرایط ریاست جمهور می‌دانند و معتقدند “مرد بودن ” در قضاوت که از شعبه‌های حکومت است، ملاک می‌باشد.
جلالی افزود: عالمان اهل سنت نیز در شرط “مرد بودن ” قاضی اختلاف دارند ولی آن را در رئیس حکومت شرط کردند.
وی خاطرنشان کرد: بحث ما حاکمیت مطلق نیست زیرا حاکمیت مطلق برای معصوم است ولی زمانی که معصوم نیست، حاکمیت مطلق که تحت نظارت هیچ شورایی نباشد مبنای دینی وعقلانی ندارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا گفت: منظور ما از حاکمیت، حاکمیت محدود و نوعی جمهوری است که در آن حاکم تحت نظر شوراها است.
وی در ادامه به بررسی دلایل فقها و شرط “مرد بودن ” ریاست دولت و قضا پرداخت و افزود: این ادله‌ها، ادله‌های درستی نیست و فضای ذهنی بر آنها اثر گذاشته است و توجهی به مضمون اصلی آنها نشده است.
منصوری: احزاب می‌توانند ظرفیتی برای حضور زنان در قدرت ایجاد کنند
آذر منصوری معاون سیاسی دبیر کل جبهه مشارکت در همایش بین‌المللی « زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی» جایگاه امروز زنان در کشور را با میانگین حضور زنان در دنیا فاصله دار دانست و گفت: نزدیک به چهار درصد از زنان ما به حوزه قانونگذاری، تشکل‌های مدنی و فعالیت‌های سیاسی پا گذاشته‌اند در حالی که در دنیا ۲۰ درصد از پارلمان‌ها و مجالس قانونگذاری را زنان به خود اختصاص داده‌اند و رهبری ۱۹ دولت از آن زنان است و این حضور و ارتقای آنان از سر اختیار نبوده، بلکه مهم‌ترین اتفاقی که در این کشورها افتاده، جدی‌گرفتن حضور زنان در مراکز تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری است.
منصوری ابراز عقیده کرد که در کشور کار سیاسی هزینه‌های خاص خود را دارد چه برای زنان و چه برای مردان و این مساله حضور در عرصه‌های سیاسی را با کندی مواجه میکند در حالی که با وجود ظرفیت کشور و قانون اساسی، می‌توان به این روند تدریجی شتاب بیشتری بخشید تا در آینده با موانع کمتری در مقابل حضور زنان در قدرت مواجه باشیم.
وی با بیان اینکه احزاب می‌توانند ظرفیتی برای حضور زنان در قدرت ایجاد کنند به احزاب کشورهای استرالیا، کانادا، انگلستان و آمریکا اشاره کرد و گفت: این کشورها از روش‌های مختلفی مانند ایجاد شبکه و ارتباط با گروه‌های فعال و تاکید بر این که بتوانند موضوع زنان را به عنوان یک بحث جدی پیگیری کنند، برای حضور در قدرت استفاده کرده‌اند، همچنین تجربه ما به عنوان یک حزب اسلامی در کشور می‌تواند به عنوان یک ظرفیت جدی و موفق توسط همه احزاب فعال به کار گرفته شود.
معاون سیاسی دبیر کل جبهه مشارکت اظهار داشت: حزب در نظام ما به عنوان نظام مبتنی بر اصول دموکراتیک، جایگاه خود را دارد هر چند پاره‌ای ایرادات را در تعامل و ارتباط با احزاب و نهادهای قانونی داریم اما همین ظرفیت هم می‌تواند تاثیرگذاری خود را اثبات کند.
وی ادامه داد: پیشنهاد می‌کنم کمیسیون‌هایی در احزاب برای ایجاد عدالت جنسیتی تشکیل شود و در کنار آن می‌توان از اقدامات دیگری برای مشارکت سیاسی زنان در احزاب استفاده کرد و چنانچه این مشارکت افزایش یابد در برهه‌های انتخاباتی می‌توان آن را به کار گرفت.
این فعال سیاسی اصلاح طلب در پایان خاطرنشان کرد: آموزش درون‌سازمانی و برون‌سازمانی خود به خود این نگاه را ترویج میکند که باید سهمی را به زنان اختصاص دهیم؛ احزاب نیز باید آموزش در این زمینه را به صورت جدی پیگیری کنند مبلغ: حضور زنان در احزاب پیشرفت چندانی نداشته‌است
مرتضی مبلغ عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت: زنان انگیزه بسیار قدرتمندی برای حضور در عرصه‌های مختلف که نمونه بارز آن جبران تاریخی عرصه تحصیلات و علم است، دارند.
مرتضی مبلغ که در همایش بین‌المللی «زن، گفتمان قدرت و سیاست» سخن می‌گفت با بیان اینکه احزاب علائم ممیزه حکومت‌های مدرن هستند، اظهار داشت: احزاب والد و مولد حکومت‌های دموکراتیک و مدرن هستند و جزء تفکیک‌ناپذیر این حکومت‌ها محسوب می‌شوند چراکه فلسفه اصلی وجود آنها به این نکته کلیدی برمی گردد که حضور مردم بدون نهادهای پیش حکومتی در عرصه سیاسی امکان‌پذیر نیست.
وی با اشاره به چهار کارکرد اساسی احزاب ادامه داد: اولین کارکرد تجمیع منافع است و کارکرد دوم ادغام جامعه و شهروندان در نظام سیاسی برای افزایش مقبولیت آن، جامعه‌پذیری احزاب کارکرد سوم است که این امر اساس و بنیاد دموکراسی محسوب میشود و کارکرد چهارم، بسیج رای‌دهندگان است.
مبلغ با اشاره به اینکه برخی گمان می‌کنند فعالیت اصلی احزاب به انتخابات برمی‌گردد، اضافه کرد: این یک نقطه ضعف است؛ در نظام دموکراتیک، انتخابات، سرنوشت همه عرصه‌های زیست اجتماعی، اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی را تامین میکند و از این منظر است که محور اصلی کار احزاب به انتخابات برمی‌گردد، نه آن‌که احزاب در پی کسب قدرت باشند.
وی در ادامه گفت: هر حزبی باید بتواند ساز و کار خود را بر اساس جنس خود، یعنی عام‌گرایی، خاص‌گرایی و یا مختلط تنظیم کند، و نیز باید تسهیلات سازماندهی شده‌ای داشته باشد و عضوگیری و آموزش و توجیه اعضا و نیز تعیین نسبت هر حزب، با توجه به پایگاهی که دارد و منابع مالی از اهم اقتضائات یک حزب است.
عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت به مشکلات احزاب در کشور اشاره و در عین حال اظهار داشت: احزاب ایران با ده مشکل مواجه هستند که چهار مورد از آن، یکی فقدان ساختار انتخاباتی، فقدان و یا ناکافی بودن آموزش حرفه‌ای و حزبی مبتنی بر ایدئولوژی، نبود ایفای نقش در سازماندهی تضادها و گروه پذیری سیاسی و اجتماعی و نیز ناتوانی در بسیج رای‌دهندگان است.
وی درباره راهکارهای افزایش فعالیت زنان در احزاب ابراز عقیده کرد: زنان برای گسترش و تعمیق حضور خود در احزاب به عنوان یک ضرورت اجتماعی باید چند ساز و کار را در پیش بگیرند و با توجه به این که زنان از یک ظرفیت تاریخی در این عرصه برخوردار هستند و عقب نگاه داشته شدن تاریخی این ظرفیت را در آنان ایجاد کرده، انگیزه بسیار قدرتمندی برای حضور در عرصه‌های مختلف که نمونه بارز آن جبران تاریخی عرصه تحصیلات و علم است، دارند.
مبلغ ادامه داد: ساز و کارهای لازم عبارتند از مسوولیت‌پذیری زنان در احزاب و این که در حاشیه قرار نگیرند و دیگری توسعه و تعمیق ارتباطات در جامعه سیاسی که متاسفانه امروز زنان در این امر پیشرفت چندانی نداشته‌اند.
عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت اظهار داشت: زنان انگیزه بسیار قدرتمندی برای حضور در عرصه‌های مختلف که نمونه بارز آن جبران تاریخی عرصه تحصیلات و علم است، دارند.
مبلغ در خاتمه خواستار فعال‌سازی واحدهای زنان در احزاب شد تا بتوانند به نهادی برای توانمندسازی زنان تبدیل شوند.
منتجب نیا: عدالت یعنی اینکه جنسیت را در برخورداری از حقوق اجتماعی دخیل نکنیم
حجت‌الاسلام رسول منتجب‌نیا قائم مقام حزب اعتماد ملی طی سخنانی گفت:دانشمندان بر این عقیده‌اند که برای تحقق یک امر وجود دو چیز یعنی مقتضیات و انگیزه‌ها و عدم وجود مانع فرا روی افراد ضروری است چرا که اگر انگیزه ای نباشد هیچ حرکتی از سوی آن فرد امکان پذیر نیست و اگر انگیزه باشد اما موانعی بر سر راه فرد وجود داشته باشد باز هم علیت محقق نمی‌شود.
وی افزود: در ذات و نهاد انسان هر گونه شایستگی برای حضور در مدیریت و قدرت و در سطح کلان یعنی جامعه وجود دارد ،چنانچه در ذات مردان نیز چنین چیزی موجود است و بین زن و مرد از نظر استعداد و لیاقت و از نظر تعهد تفاوتی وجود ندارد.
منتجب نیا گفت: اما تفاوتی که بین زنان و مردان وجود دارد مربوط به ویژگی‌های ذاتی زنان است و این امر به معنای محرومیت از حضور در مدیریت‌ها نیست.
منتجب‌نیا با اشاره به مسائل شرعی در خصوص حضور زنان در قدرت گفت: به طور کلی هیچ ممنوعیتی برای حضور زنان وجود ندارد اما مشاهده می‌کنیم که در برخی موارد مانند امامت، و مسئله قضاوت تفاوت‌هایی بین زن و مردم وجود دارد که این امر آغاز کلام ماست.
وی با اشاره به وجود چنین موانعی در شرع برای حضور زنان گفت: در این خصوص نیازمند بازنگری در فقه و قوانین هستیم چرا که طی تاریخ ما زنان شهید ،جانباز و مجاهد فراوان داریم که همه با تایید پیامبر و امامان خود در این راه قدم گذاشتند و حتی در اصل ۲۰ قانون اساسی نیز اعلام شده زن و مرد و همه جامعه در برابر قانون برابرند.
قائم مقام حزب اعتماد ملی در ادامه اظهارداشت: هیچ گونه اقتضای شرعی و عقلی بر حضور زنان در حکومت وجود ندارد و اگر برخی اوقات مشاهده می‌کنیم که در جامعه ما که دم از حقوق زنان زده میشود اما از حضور آنها جلوگیری میشود به خاطر وجود برخی موانع است.
وی گفت: در مسائل شرعی وفقهی مشاهده می‌کنیم که در برخی جاها اعلام شده امامت، امام جماعت بودن و قضاوت حق مردان است و نباید زنان در این امور حضور داشته باشند که نیازمند یک تحول بنیادین و بازنگری در فقه و قوانین هستیم.
منتجب‌نیا با اشاره به وجود این موانع گفت: موانعی همچون رسوبات فکری و سنت‌های کهنه و یا سنت‌های جاهلی بین جوامع، برداشت غلط و ارتجاعی از حکم مترقی اسلام، وجود سنت و رویه غلط که امور دشوار خانه‌داری را وظیفه زنان می‌دانند، ضعف روحی و ارادی و ناخود باوری در برخی زنان، فقدان اخلاق انسانی و اسلامی در برخی زنان و مردان، فقدان و ابهام برخی قوانین از جمله مواردی است که مانع حضور زنان در جامعه میشود.
وی با اشاره به ضروریات موجود برای حضور زنان در عرصه‌های حکومت و جامعه گفت: رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی نقش مهمی برای ارزش دادن و نشان دادن نقش مهم زنان در جامعه دارد و آموزش عمومی نیز یکی دیگر از امور مهم برای حضور زنان در عرصه‌های حکومت است. منتجب نیا ادامه داد: عدالت یعنی اینکه جنسیت را در برخورداری از حقوق اجتماعی دخیل نکنیم و در این راه الگوها و تجربه‌ها که در طول تاریخ به آن دست پیدا کردیم بسیار ارزشمند است.
وی در پایان اظهار داشت: به جای اینکه برخی رسانه‌ها به طرح مسائل غیرضروری بپردازند باید به مسائل اینچنینی بپردازند و فیلم حضرت یوسف نمونه‌ای است که باید الگوها را در قالب هنر بریزیم چرا که هنر در ایجاد انگیزه در زنان موثر است.
ناصری: رویکرد فقهی به زن چیزی است که ما امروز در سرزمین خود مشاهده می‌کنیم؟ یعنی یک گفتمان کاملا مردانه و رجالی که اولین بار جامعه غربی آن را وارد جامعه ما کرد
عبدالله ناصری عضو سازمان مجاهدین انقلاب بعد از ظهر امروز در همایش بین‌المللی زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی که در مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار شد، با اشاره به تطبیق رویکرد عرفانی و حقوقی زنان در “مغرب اسلامی ” گفت: دو نگاه یعنی نگاه فقهی- حقوقی و نگاه عرفانی باید درباره زن و جایگاه او در مغرب اسلامی تبیین شود.
وی افزود: رویکرد فقهی به زن چیزی است که ما امروز در سرزمین خود مشاهده می‌کنیم؟ یعنی یک گفتمان کاملا مردانه و رجالی که اولین بار جامعه غربی آن را وارد جامعه ما کرد.
عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در ادامه اظهار داشت: اساسا این گفتمان، گفتمانی غربی است و ما در کنار نگاه به اسناد، چند مرحله را داریم که زنان قدرت اجتماعی دارند از جمله سفرنامه ابن بطوطه که اشاراتی به این موضوعات دارد که زنان در مغرب قدرت سیاسی داشتند و حضور آنها در برخی اوقات به گونهای در سیاست و قدرت بود که التزامی هم به رعایت حجاب نداشتند که این امور قابل تامل است.
ناصری ادامه داد: علی‌رغم این حضور اما گفتمان قالب مغرب اسلامی فقهی و حقوقی است اما حوزه آندولس را باید متفاوت‌تر از مغرب اسلامی در این خصوص دانست؛ چرا که زنان و مردان معاشرت‌هایی را با مسیحیان سرزمین خود داشته‌اند و به این خاطر نوع سلوک زنان مسلمان، متفاوت‌تر از زنان شمال آفریقا است.
وی با اشاره به رویکرد عرفانی دراین خصوص گفت: مبتکر این نگاه عرفانی به زنان در مغرب اسلامی محی‌الدین عربی است و حتی ابن عربی نیز یکی از کسانی است که اعلام میکند همسر او و دخترش زینب تاثیر بسیاری در زندگی او داشته‌اند؛ چرا که کمالات را در او مشاهده می‌کرد و این یک نگاه عرفانی به زن است که امام (ره) نیز نگاهش به زن از جنس نگاه ابن عربی است و چون تغییر رژیم شاه باعث تکامل زن و مرد می‌شد، لذا امام معتقد بودند که باید رژیم شاه سقوط کند.
جلودار زاده: باید زنان به خود ایمان داشته باشند و در درجه اول باید تفکر زنان در جامعه را تفکری ایمانی رقم بزنیم
سهیلا جلودار زاده بعد از ظهر امروز طی سخنانی در همایش بین‌المللی زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی که در مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار شد، با اشاره به حضور زنان در عرصه‌های مبارزاتی در زمان طاغوت گفت: قبل از انقلاب تفاوتی بین زن و مرد در مبارزه با رژیم ستمشاهی نبود و زنان مذهبی و غیرمذهبی برای مبارزه با شاه در کنار هم با اعتقادات خود حضور داشتند.
وی افزود: بعد از پیروزی انقلاب وقتی نهادهای انقلابی شکل گرفت مسئله تفاوت بین زن و مرد مطرح شد و اولین جایی که من آن تفاوت را احساس کردم انجمن اسلامی دانشگاه امیر کبیر بود که بنده در آن حضور داشتم و مسئله عدم حضور زنان در مسائل سیاسی را آنجا مشاهده کردم.
نماینده سابق مجلس ادامه داد: در آن زمان این چالش به وجودآمد که وجود ما می‌تواند برای آسایش مردان مضر باشد که بعدها این تفکر به مسائل مدیریتی و عرصه‌های سیاسی نفوذ کرد در حالیکه ما زنان برای انقلاب شکنجه شده بودیم، اما از عرصه‌های سیاسی به عقب رانده شدیم و اگر تفکر حضرت امام در این خصوص نبود شاید امروز جایگاهی عقب‌مانده‌تر از عربستان وکویت داشتیم.
جلودار زاده با اشاره به حضور زنان در جامعه گفت: زنانی که به اصول اسلامی معتقد بودند به صحنه مسئولیت‌های اجتماعی و سیاسی آمدند و امروز به جایی رسیدیم که معاون رئیس‌جمهور ما یک زن ا ست و یا حتی در مجلس نیز زنان به عنوان نماینده حضور دارند.
وی با اشاره به موانع موجود بر سر راه زنان برای حضور در عرصه‌های سیاسی اجتماعی گفت: ما زنان موانع زیادی را از درون خانه و اجتماع پشت سر گذاشتیم و در این مسیر با کفش پاره و کوله‌بار سنگین قله‌های زیادی را فتح کردیم تا امروز به اینجا رسیدیم.
وی در ادامه اظهار داشت: امروز باید به این باور برسیم که زنان نقش مهمی در جامعه دارند و باید این باورها را قطعی کنیم که در صحنه‌های اجتماعی نه تنها کم نمی‌آوریم بلکه مشوق و کمک‌کننده هستیم و حضور در عرصه‌های اجتماعی وسیاسی حق‌مان است چرا که هر جایی که زن در جامعه حضور نداشت آن جامعه به عقب رفته است.
وی با بیان اینکه باید تفکر احزاب در خصوص زنان اصلاح شود گفت: باید زنان به خود ایمان داشته باشند و در درجه اول باید تفکر زنان در جامعه را تفکری ایمانی رقم بزنیم و بعد از آن مطمئن باشیم که می‌توانیم به جایگاه‌های سیاسی و مناصب مختلف در جامعه دست یابیم.
جلودارزاده در پایان اظهار داشت: اگر خود را باور کنیم و این باور را در جامعه عمومی کنیم زودتر از اینکه قلم بزنیم به جایگاه‌های سیاسی و اجتماعی می رسیم گر چه قلم زدن نیز دراین راه ضروری است.
عائده سلامه: زنانی که از کشورشان دفاع می کنند توانایی ایفای نقش های دیگر را نیز دارند
عائده سلامه روزنامه‌نگار سوری: زمانی که زن توانایی این را دارد که اسلحه حمل کند، و شهادت طلب شود، تا مبارزات خود را به شکل ارادی معنا بخشد قطعا قادر خواهد بود مسئولیت‌های دیگری را در حزب و سیاست بپذیرد و اقدام عملی داشته باشد
عائده سلامه روزنامه‌نگار سوری اظهار داشت: احزاب موظفند که با آداب و عادات ارتجاعی جامعه به مقابله بپردازند و این ظرفیت را ایجاد کنند که زنان بتوانند به خوبی ایفای نقش کنند که این عمل باعث میشود که زنان در جامعه پیشرفت کنند.
وی افزود: زن نه فقط به عنوان کسی که وظیفه دارد در لفظ به مشارکت بپردازد، بلکه عملا می‌تواند مشارکت خود را معنا ببخشد لذا شما می‌بینید خانم ثنا بحدیلی زمانی که اسرائیلی‌ها لبنان را اشغال کرده بودند با ماشین پر از مهماتش وارد پایگاه اسرائیلی میشود و آن را منفجر می کند.
این روزنامه نگار سوری ادامه داد: تا زمانی که زن توانایی این را دارد که اسلحه حمل کند، و شهادت طلب شود، تا مبارزات خود را به شکل ارادی معنا بخشد قطعا قادر خواهد بود مسئولیت‌های دیگری را در حزب و سیاست بپذیرد و اقدام عملی داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: مشارکت زنان در احزاب یک ضرورت نظری و عملی است و باید مورد توجه قرار گیرد یعنی هم به عنوان فکری و هم به صورت عملی باید به این نظریه نگاه کرد.
عضو حزب السوری گفت: وجود احزاب در عرصه اجتماع و سیاست به عنوان یک اصل ضرورت است و هر چه تعداد احزاب افزایش یابد می‌تواند در برگیرنده بخش بیشتری از جامعه باشد.
وی ادامه داد: وجود زنان در این احزاب مصداق کامل سلامت دولت، قانون و حفظ و صیانت حقوق شهروندان است.
سلامه در ادامه در خصوص وجود زنان در احزاب گفت: اینکه حزب سیاسی وجود داشته باشد و زنان در آن نباشد نه عقلانی و نه منطقی است.
وی ادامه داد: البته منظور من این نیست که زنان حزب زنانه ایجاد کنند و بخواهند در ضمن آن در عرصه خیاطی و گلدوزی آموزش ببینند بلکه منظورم این است که وظیفه خود را درعرصه ملی ایفا کنند.
روزنامه‌نگار سوری گفت: احزاب باید این ظرفیت را ایجاد کنند که زنان بتوانند به خوبی در جامعه ایفای نقش کنند.
صانع‌پور: عقلانیت مدرنیته در تلقی سودگرایانه خود با عواطف بشر دوستانه قابل جمع نیست
مریم صانع‌پور عضو هیئت ملی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی سخنانی در همایش “زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی ” با تبیین گفتمان قدرت و سیاست از منظری دیگر گفت: گفتمان قدرت و سیاست حاکم بر جهان امروز مبتنی بر عقلانیت مدرنیته غربی است و گفتمانی مردم‌محور، غربی و فاقد عاطفه است که از غیر غربی‌ها در جهت اهداف اقتصادی نظام سرمایه‌داری غرب به عنوان ابزار استفاده میشود.
وی با بیان اینکه شان انسانی غیر غربی‌ها نادیده گرفته میشود گفت: زیرا عقلانیت مدرنیته در تلقی سودگرایانه خود با عواطف بشر دوستانه قابل جمع نیست و قرائت‌های مردم‌سالارانه مدرنیته جایی برای روحیات صلح‌جویانه زنانه باقی نگذاشته است.
عضو هیئت ملی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ادامه داد: حتی زنانی که در سطوح تصمیم‌گیری مدیریت سیاسی غرب حضور دارند خالی از عواطف انسان دوستانه و صلح طلبانه هستند و در همین راستا اگر ملل غیر غربی در جهت اهداف حاکمان غربی عمل نکنند مظلومانه هدف تهاجمات وحشیانه و نابودکننده قرار می‌گیرند.
صانع پور در ادامه خاطرنشان کرد: در تمام طول تاریخ تنها وقتی که ارزش زنان احیا شد و آنها در کنار مردان بودند صدر اسلام بود که زنان دوش به دوش و مکمل مردان بودند و بعد از آن زنان دوباره به حرمسراها برده شده‌اند و شأنشان از بین رفت.
وی در ادامه اظهار داشت: اسلام با ترسیم چهره بالقیس گفتمان سیاسی را مطرح میکند که زن در آن حضور تعیین‌کننده دارد ولی برخی فکر می‌کنند که زن به دلیل داشتن روحیات عاطفی امکان حاکمیت را ندارد ولی چهره‌ای که قرآن نشان داده چهره‌ای مهربان تؤام با عقلانیت است.
وی تصریح کرد: اگر قرار بود زن در سیاست‌های کلان دخیل نباشد خداوند حضرت آسیه و بلقیس را در آن مطرح نمی‌کرد.
فائزه توکلی کارشناس ارشد تحقیقات پژوهشکده تاریخ : حاکمیت برخی زنان در کشورهای مسلمان مانند ایران، هند، مصر و عراق طی قرن‌های چهارم تا ۱۲ هجری قمری، حکایت از حاکمیت قدرت و مدیریت زنان در سطوح بالای حکومت می‌باشد.
فائزه توکلی با واکاوی تطبیقی مدل‌های حاکمیت زنان در دنیای اسلام گفت: حاکمیت برخی زنان در کشورهای مسلمان مانند ایران، هند، مصر و عراق طی قرن‌های چهارم تا ۱۲ هجری قمری، حکایت از حاکمیت قدرت و مدیریت زنان در سطوح بالای حکومت می‌باشد.
وی افزود: بازنگری در چگونگی مشارکت زنان در قدرت سیاسی و ارائه مدل‌هایی که با توجه به شرایط حاکمیت حکومتگران وجود داشته است، نمایی از الگوهای ویژه دوران‌های پیشین را بازگو میکند که در این راستا چکیده‌ای از چگونگی به قدرت رسیدن زنان در دولت‌های اسلامی به لحاظ پروسه تاریخی پیشین لازم است و به دنبال آن مطالعه تطبیقی شرایط زنان فرمانروا و ارائه در تاریخ‌نگاری مدل‌های قدرت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.
کارشناس ارشد تحقیقات پژوهشکده تاریخ در پایان اظهار داشت: یکی از دلایل محروم ماندن زنان از حکومت به خاطر خصلت‌هایی است که در مردان وجود داشته است و حکمرانی زنان در مجموع ضرورت بازنگری در قوانین را لازم داشته و زنان به خاطر داشتن خصلت صلح‌جویی نقش بهتری را می‌توانند در عرصه حکمرانی ایفا کنند.
نژاد بهرام: فاطمه زهرا(س) در نقش اپوزسیون سیاسی، رهبری را برعهده گرفت
زهراه نژاد بهرام پژوهشگر و محقق دانشجوی دکتری دانشگاه بین‌المللی علوم اسلامی لندن بعد از ظهر امروز طی سخنانی در همایش بین‌المللی زن، گفتمان قدرت و سیاست در کشورهای اسلامی که در مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار شد، با نگاهی بر آراء و نظرات دینی در خصوص کسب قدرت سیاسی توسط زنان گفت: افرادی حضور دارند که از تقسیم قدرت ناراضی هستند، اما تاریخ مشارکت سیاسی زنان از زمانی که بلقیس ملکه سبا به عنوان رهبر یک جامعه از جایگاه قدرت سیاسی برخوردار شد تا زمانی که فاطمه زهرا(س) در نقش اپوزسیون سیاسی، رهبری را برعهده گرفت تا کاندیدای مورد حمایت خود را به قدرت برساند.
وی افزود: در عصر حاضر به دلیل بروز دوباره اندیشه‌های محدودگر که جام قدرت را فقط برای نوشیدن می‌دانند نه برای استفاده همه مردم و در راستای اصلاح امور، موضوع دستیابی زنان به قدرت سیاسی از جهت منع شرعی و دینی مورد توجه قرار گرفته چنانکه به یک اصل خدشه‌ناپذیر مبدل شده و امکان عدول از آن برای جامعه و زنان وجود ندارد.
پژوهشگر و محقق دانشجوی دکتری دانشگاه بین‌المللی علوم اسلامی لندن ادامه داد: بررسی رویکرد دین اسلام و آراء و نظرات رهبران دینی برای این مهم جنبه‌ای است که می‌توان با اتکاء به داده‌های آن بخشی از ادله آنها را حداقل در حوزه دین تحلیل کرد و نگاه دین اسلام نسبت به کسب قدرت سیاسی زنان را شفاف بیان نمود.
نژاد بهرام با اشاره به اسناد تاریخی موجود در خصوص حضور زنان در قدرت گفت: تجربه کسب قدرت سیاسی در میان زنان از سابقه‌ای کهن برخوردار است، اما همواره از سوی گروه‌های مخالف محدود شده است و سئوال اصلی این است که آیا دستورات دینی مانع دستیابی زنان به قدرت سیاسی در عرصه کلان است؟ و فرضیه مورد نظر در این پژوهش این است که دین اسلام با توجه به آیات و احادیث متقن و نظرات مراجع تقلید مانعی برای کسب قدرت از سوی زنان در مقام ریاست جمهوری و دیگر مناصب نیست.
اشرف بروجردی رئیس کمیته زنان و جوانان مجمع تشخیص مصلحت نظام: باید به این دو سوال عمده پاسخ داده شود که زنان به عنوان نیمی از جمعیت و منابع انسانی کشور برای تحقق اهداف چشم انداز چه وظایفی را دارند
وی گفت: سند چشم انداز بیست به معنای آینده مطلوب و قابل دستیابی است که از سوی رهبر جمهوری اسلامی ایران تضمین شده است.
وی درباره شاخص‌های اجرایی شدن سند چشم انداز گفت: برای اجرایی شدن این چشم انداز شاخص‌هایی مثل نسبت دختران به پسران در مقاطع تحصیلی مختلف، نسبت زنان با سواد به مردان باسواد و سهم زنان در نهادهای مدیریتی وزارتی و غیره در نظر گرفته شده است.
وی در این خصوص افزود: سیاست‌های کلی ارائه شده در اولین دوره بسیار کلی بود و در ۵ ساله دوم تنها به موضوع ورزش و اوقات فراغت زنان پرداخته بود اما در دوره سوم موضوع زنان به طور خاص و مشخص در سیاست‌های دولت مورد توجه قرار گرفت.
وی ادامه داد: باید به این دو سوال عمده پاسخ داده شود که زنان به عنوان نیمی از جمعیت و منابع انسانی کشور برای تحقق اهداف چشم انداز چه وظایفی را دارند و دولت با اتکا به این وظایف چه سیاست‌های را تدوین و چه بودجه‌ای را به آن اختصاص داده است.
رئیس کمیته زنان و جوانان مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه خاطر نشان کرد: در ۶ سیاست مطرح شده در دور سوم فقط یک مورد از آن به تحکیم مبانی خانواده تاکید داشت و سایر موارد به شکل خاصی روی مسئله زنان توجه داشت.
وی با ارائه آماری از زنان تحصیل کرده کشور گفت: از ۶۸ هزار نفر زن فارغ التحصیل در مقطع فوق لیسانس و دکترا ۶ هزار نفر جویای کار وجود دارد اما می‌بینیم که ۲۷۰ نفر از استخدامی‌های کشور زیر دیپلم هستند.
بروجردی در پایان به دولت پیشنهاد که حداقل ۱۰ درصد از مدیران زن کشور را افزایش دهد.
شهریار نیازی عضو هیات علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران: زبان فارسی از معدود زبانهای فرا جنسیتی است
در این همایش شهریار نیازی عضو هیات علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران طی سخنانی در خصوص قدرت ، جنسیت، زبان دینی گفت: زبان اصولا یک نماد فرهنگی است و این نماد که برخواسته از تاریخ تکامل بشری است در عین حال خالق فرهنگ نیز هست.
وی ادامه داد: در کشورهای خاورمیانه و کشورهای اسلامی زبان و متن گرایی نقش برجسته ای دارد و بسیاری از برابری ها و نابرابری‌های حقوقی تحت تاثیر زبان است.
این عضو هیات علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران اظهار داشت: زبان فارسی یک زبان حساس به جنسیت است و همچنین این زبان جزو ۲ ، ۳ زبان کاملا پاک شده از مسائل جنسیتی است.
نیاز با اشاره به لایحه های تشکیل دهنده زبان فارس گفت: زبان فارسی و خیلی از زبان های دیگر تاثیر کمتری از محیط دارند.
وی با بیان مثال های برای بیان پاک بودن زبان فارسی از حساسیت جنسیتی گفت: فارس باستان کاملا جنسیت زده بود و تمام ویژگی‌های زن و مرد را در زبان بروز می داد.
این استاد دانشگاه در چرایی این تغییر در زبان فارسی ابراز داشت: ساختار زبان، خود را برای برابری جنسیت آماده کرده بود و برای مثال کلمه همسر که کلمه (هم ) دارد برابری را نشان می‌دهد.
نیازی افزود: بسیاری از زبان شناسان گفته‌اند زبان فارسی از زبان های معدودی است که فرا جنسیتی است.
وی گفت: معلوم میشود که کنش و واکنش در زبان تاثیری در این نابرابری های جنسیتی در نهادهای اجتماعی ما ندارد.
عضو هیات علمی دانشگاه ادبیات دانشگاه تهران در بیان خصوصیات زبان های سامی گفت: زبان عبری، سومری و غیره جنسیت زده هستند و همه ادیان توحیدی متونشان در زبان های سامی خلق شده است و در مسیحیت و یهودیت به عربی همه اینها نهادهایی از ساخت جنسیت هستند.
جمیله کدیور دبیرکل انجمن روزنامه نگاران زن گفت: با توجه به احادیث و آیات قرآن مجید باید ابهام را در اصلی که در قانون اساسی می‌گوید وزارت یا ریاست جمهوری بر عهده رجل سیاسی است برطرف شود و یا تغییر کند.
) جمیله کدیور طی سخنانی با موضوع ” قرائتی نوین از دیدگاه قرآن و احادیث درباره مدیریت سیاسی زنان ” با بیان اینکه ” تردیدی نیست که گفتمان قالب نگاه دینی به مدیریت سیاسی زنان مبتنی برنفی و نهی زنان برای حضور در این عرصه است” اظهار کرد: مبنای این مخالفت‌ها نشات گرفته از اتفاق علمای شیعه و سنی بر شرط مرد بودن قاضی است که به تبع آن بحث مرد بودن حاکم( مدیر سیاسی جامعه) سرایت کرده و مطرح شده است که این امر مبتنی بر آیات ۳۴ سوره نساء، ۳۳ سوره احزاب، ۲۲۸ سوره بقره است که البته با بررسی شان نزول این آیات، عدم ارتباط آنها به موضوع مدیریت سیاسی زنان به وضوح آشکار میشود، اما عده‌ای معتقدند که مردان بر زنان برتری دارند و این برتری را تنها محدود به خانواده نمی‌دانند بلکه در عرصه سیاسی نیز معتقدند که این وضعیت برتری نسبت به زنان وجود دارد و عملا می‌گویند که ریاست و تصدی بر عهده مرد است در حالی که به عنوان مثال آیه ۲۲۸ سوره بقره اشاره‌ای به زن و یا مرد بودن ریاست خانواده نکرده است و اگر این گفته عده‌ای مبنی بر تصدی مرد درست بود، در زمان پیامبر(ص) نیز این محدودیت برای زنان وجود داشت، اما هیچ گاه در زمان ایشان این‌گونه نبود.
وی ادامه داد: عده‌ای نیز با استناد به برخی احادیث که به لحاظ شخصیت راوی و ضعف سند فاقد اعتبار است و به فرض اعتبار به شخص یا زمانه‌ای معین مربوط و محدود میشود، دم از برتری مرد نسبت به زن می‌زنند.
وی خاطرنشان کرد: در زمان پیامبر(ص) زنان کار می‌کردند و به همین دلیل نمی‌توان برخی احادیث را مبنایی برای نفی حضور زنان در حیطه‌های مختلف به ویژه مدیریت سیاسی جامعه تلقی کرد و متقابلا آنچه باید مورد توجه خصوصا آقایان قرار بگیرد و متاسفانه مورد تجاهل واقع شده آیات سوره نمل است که به توصیف و تمجید فرمانروایی یک زن یعنی ملکه صبا پرداخته است و این تصویر قرآن مجید از ملکه صبا و تدبیر او پنجره‌ای مهم و روشن به سوی مقوله زن و مدیریت سیاسی گشوده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: مخالفان مدیریت سیاسی زنان با اشاره به سنگین بودن مسوولیت‌های مدیریتی و سیاسی از یک سو و استناد به طبیعت زنان از سوی دیگر دلایل خود را در مخالفت با مدیریت سیاسی زنان تبیین می‌کنند و آنگاه با اشاره به جایگاه خانواده و نقش زنان در آرامش و تحکیم نظام خانواده، فعالیت و حضور سیاسی زنان را در سطوح مدیریتی منافی کارکرد آنها در خانواده تلقی می‌کنند.
وی معتقد است: با توجه به احادیث و آیات قرآن مجید باید ابهام را در اصلی که در قانون اساسی می‌گوید وزارت یا ریاست جمهوری بر عهده رجل سیاسی است برطرف شود و یا تغییر کند.
