مدیر انتشارات مازیار: آیدا میخواهد نوشتههای خود را به اسم شاملو منتشر کند
ایلنا: مهرزاد کاظمزاده، ناشر آثار شاملو مدعی است پس از سالها همکاری با زندهیاد احمد شاملو؛ قلم او را میشناسد و باتوجه به این شناخت؛ معتقد است برخی از فیشهای متن ارائه شده ازسوی آیدا برای انتشار جلد دوازدهم کتاب کوچه؛ زائیده ذهن و قلم شاملو نیست.
بیش از نه سال از مرگ احمد شاملو شاعر، مترجم و کارشناس زبان محاوره میگذرد و همچنان پیرامون این اسم بزرگ در تاریخ ادبیات معاصر ایران، حرف و حدیثها و جنجالها متوقف نشده است.
البته به استناد تاریخ، اتفاقها و جنجالسازیها پس از مرگ یک چهره برجسته در سراسر جهان به سنتی مالوف تبدیل شده است که طی آن بعضیها با رویکرد تمجیدی از آن شخصیت؛ خود را به او نزدیک میکنند یا با انکار وی و زیر سئوال بردن آثارش؛ قصد میکنند که برای خود جایگاهی دست و پا کنند.
پس از مرگ زندهیاد احمد شاملو، جریانهای متفاوتی با رویکردهای مختلف دست به کار شدند. عدهای او را به قتل محکوم کردند، عدهای او را با با ارتش سرخ روسیه در ارتباط دانستند،ازسوی نزدیکانش سخنان تازهای از او نقل شد و تعجببرانگیزترین این حوادث به دادگاه کشیده شدن اختلافات آیدا سرکیسیان(همسر زندهیاد شاملو) و مرحوم سیاوش شاملو(پسر احمد شاملو) بود که نهایتا کار به تقسیم میراث رسید و داشتههای شاملو بین این دو تقسیم شد.
همچنین اختلافنظرهای این دو؛ بر سر اینکه چه کسی متولی بنیاد حفظ و نشر آثار احمد شاملو است، جای خود داشت که با مرگ سیاوش؛ این امر منتفی شد.
فارغ از تمام این جنجالها مخاطبان آثار احمد شاملو حتی در غیاب او روز به روز رو به درحال افزایش بوده است. گواه این ادامه مخاطب؛ انتشار فرهنگنامه «کتاب کوچه» و نایاب شدن هر شماره از آن بلافاصله پس از نشر و قیمتگذاریهای کاذب بر این مجموعه در بازار کتاب است.
در این راستا ماهها پیش با جویا شدن توالی انتشار مجموعه «کتاب کوچه» که مسئولیت جمعآوری و تدوین دستنوشتههای زندهیار شاملو برای این مجموعه بر عهده آیدا سرکیسیان و ع. پاشایی است، خبر منتشر شدن جلد دوازدهم کتاب کوچه در آیندهای نزدیک از سوی این خبرگزاری اعلام شد اما پس از گذشت ماهها این امر اتفاق نیفتاده است.
مهرزاد کاظمزاده(مدیر انتشارات مازیار و ناشر آثار شاملو) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، از جریان تازهای پرده برداشت که در نوع خود قابل توجه وکم سابقه است.
وی ضمن بیان این مطلب که دلیل منتشر نشدن جلد ۱۲ کتاب کوچه؛ وجود اختلاف بین او و آیدا سرکیسیان است، گفت: من سالهاست که با شاملو و آثارش آشنایی دارم و قرارداد نشر مجموعه کتاب کوچه نیز سالها پیش مابین من و شاملو امضا شده است.
کاظمزاده با اشاره به گرایشات و علاقهمندیهای خود به آثار شاملو ادامه داد: من با اشعار و نوشتههای شاملو زندگی کردهام و با اندیشه و قلم این هنرمند بزرگ کاملا آشنا هستم و این آشنایی باعث شده که من؛ نوع نگارش و تفکرات حاکم بر نوشتههایش را از دیگر نوشتهها بازشناسم.
وی در مورد جلد ۱۲ کتاب کوچه گفت: ماجرا از این قرار است که مدتها قبل خانم سرکیسیان نسخههای اولیهای که برای جلد دوازدهم این مجموعه درنظر گرفته بود به من تحویل داد و من در همان خوانش نخست متوجه شدم که آیدا خودش برخی از فیشهای ناقص مانده شاملو را تکمیل کرده است.
این ناشر از واکنش خود نسبت به این ماجرا و مسکوت گذاشتن پروژه انتشار آن خبر داد و این کار را با حیثیت این شاعر بزرگ و حرمت مخاطبان آن درتعارض میبیند.
وی گفت: پس از اعلام نظر و تصمیم به آیدا قرار شد نسخههای موردنظر را در اختیار چند متخصص و کارشناس که با آثار و شخصیت شاملو آشنا هستند؛ گذاشته شود تا آنها نظر خود را بگویند که این پیشنهاد ابتدا ازسوی خانم سرکیسیان پذیرفته شد ولی بعدها از آن شانه خالی کردند.
ناشر آثار شاملو در ادامه معوق ماندن انتشار این اثر از شکایتهای آیدا سرکیسیان و ع. پاشایی با هدف تفویض حق انتشار این مجموعه از انتشارات مازیار خبر داد و گفت: دادگاه باتوجه به اسناد قرارداد من و شاملو به آنها رای منفی داد و پس از آن درخواست دادگاه تجدیدنظر کردند که من پیشاپیش مطمئن هستم که بازهم تلاش آنها بینتیجه خواهد ماند.
وی با بیان این مطلب که هنوز فیشهای زیادی خصوصا در حروف ح و چ از شاملو باقی مانده است، افزود: احمد شاملو از جایگاه والایی در ادبیات ایران برخوردار است و مخاطبان او که تشنه حتی یک سطر از نوشتههای باقی مانده از او هستند، از انتشار مطالب ناقص مانده این شاعر نیز استقبال خواهند کرد.
کاظمزاده ضمن تقبیح عملکرد همسر شاملو معتقد است اگر ایشان به نوشتن علاقهدارد و خود را در حد و اندازههای چاپ کتاب میداند؛ میتواند به اسم خودش کتاب چاپ کند، نه اینکه از آبرو و شهرت همسرش استفاده کند.
وی در پایان سخنانش اظهار کرد: طبق قراردادی که دراختیار من است حق انتشار تمام نوشتههای احمد شاملو در باب «کتاب کوچه» برای انتشارات مازیار محفوظ است و طبق این قرارداد من حتی میتوانم بابت دراختیار نگذاشتن نوشتههای شاملو برای انتشار شکایت کنم که البته به احترام او از این کار صرفنظر کردهام.
آنچه در سرگذشت این ماجرای نه ساله مشهود است مشتی است نمونه خروار اتفاقاتی که پیرامون موفقیتهای چهرههای نخبه رخ میدهد که فارغ از اصل و گوهر آنچه که بزرگانی چون احمد شاملو برای نسلهای بعداز خود به یادگار گذاشتهاند، اتفاقی نامیمون است.