سیم کارت رایگان کابل درتهران غوغا به پا کرد
توریالی غیاثی *
روزنامه سرمایه
«افغان بیسیم» یکی از شرکتهای خصوصی مخابراتی افغانستان است که برای اولین بار در سال ۱۳۸۱آنتنهای استفاده از تلفن موبایل را در کوه های کابل وچند استان دیگر افغانستان نصب کرد وبلافاصله اولین سیم کارتهای خود را که با یک دستگاه گوشی معمولی نوکیا همراه بود به قیمت ۳۶۰ دلار آمریکایی در بازار عرضه کردکه از جمله ۶۰ دلار آن بابت قیمت گوشی موبایل اخذ میشد. این شرکت که با کیفیت و ظرفیت پایین آغاز به فعالیت کرده بود در سالهای اول از سوی مردم به اعتبار(کریدیت) خواری ویاکسر اعتبار از کارتهای اعتباری فروخته شدهء خود متهم شد اما رفته رفته اعتبار و کیفیت عرضهء خدمات خودرا با ظهور یک رقیب قدرتمند بالابرد. در یک رقابت تنگاتنگ با این شرکت تازه وارد (روشن) قیمت سیم کارت هایش را به تدریج از ۳۰۰ دلار به ۱۰ دلار کاهش داد که با شگردهای بازار سازی تجارتی همراه بود.آخرین شگرد بازار سازی تبلیغاتی این شرکت، مرزهای افغانستان را درنوردید و حتی روزنامهها و سایتهای اینترنتی ایران را تحت تاثیر خود قرار داد.
وقتی من اخبار داخلی ایران را دنبال میکردم، متوجه شدم که یک آگهی تبلیغاتی این شرکت به مناسبت جشنهای سه روزه عید قربان که چند روز قبل از ایام عید در رسانههای افغانستان پخش میشد، چطور در میان روزنامههای چاپ تهران غوغا برپا کرده است که برای من جالب و باور نکردنی بود.
بهویژه وقتی دیدم یکی دو روزنامه آن را در حد تیتر اول مطرح کردهاند و در چند سایت اینترنتی تبدیل به پربینندهترین خبرها شده است.
وقتی خواندم که رییس شرکت مخابرات تهران در همین روزها از موانع واگذاری سیم کارت رایگان در ایران سخن به میان آورده، احتمال دادم سوال خبرنگارها از او بیتاثیر از این خبر نباشد. این پیشآمد در روزنامههای چاپ تهران مرا واداشت تا در مورد آنچه درکابل از سوی شرکت افغان بیسیم به خاطر فروش بیشتر وجلب رضایت مشتری، انجام پذیرفت، بنویسم.
یکی دو روز مانده بود به عید قربان ،که شرکت مذکور آگهی بازرگانی «عیدی» خود را روی پردهء تلویزیونهای کابل به نمایش گذاشت که میگفت: «آی مردم! بشتابید و از تخفیف استثنایی افغان بیسیم بهرهمند شوید، افغان بیسیم با ۵۰۰ افغانی کریدیت، سیم کارت رایگان را در اختیار شما قرار میدهد.»یعنی در واقع سیم کارت رایگان نبود بلکه شرکت مذکور ظاهراً معادل ۵۰۰ افغانی کریدیت را در سیم کارتهای عیدی خود بهطور رایگان شارژ کرده بود که بازهم سیم کارتهای خود را به همان قیمت قبلی یعنی معادل۵۰۰ افغانی به متقاضیها فروخت. آن هم فقط در سه روز عید به فروش رسانید.
یعنی فقط یک شگرد تبلیغاتی که فقط هم محدود به سه روز بود و دوستان ایرانی میتوانند مطمئن باشند که این روزها دیگر در افغانستان خبری از واگذاری _سیم کارت رایگان نیست.
شرکتهای مخابراتی خصوصی در افغانستان که حالا تعدادشان به چهار شرکت میرسد، به طور متوسط با یک میلیون دلار سرمایهگذاری آغاز به کار کردند که امروز بهخصوص شرکتهای افغان بیسیم و روشن صاحب دهها میلیون دلار سرمایه هستند که میتوان تا حدودی به آن، سرمایههای باد آورده گفت; چونکه در کشور ما قوانینی برای مهار کردن شرکتهای خصوصی، آنچنان وضع نشده است که از اتلاف حق مصرفکننده که مردم نامیده میشوند، دفاع کند.
این شرکتهای مخابراتی که هر کدام ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر مشتری یا مصرفکننده دارند، اگرحداقل درهر ماه یک دلار از اعتبار کارتهای مشتریان خود سرقت کنند، راستی که چه عدد بزرگی میشود. البته خوب است که بدانید بارها هم این اتفاق افتاده است که مصرفکنندگان اعتبار کارتهای موبایل خودرا بدون مصرف از دست دادهاند که چندین بار به خاطر همین مساله ازسوی مردم اعتراضهای گسترده شد ولی به جایی نرسید. و نکتهء دیگر اینکه، چون اغلب شرکتهای موبایل در افغانستان خصوصی وخارجی هستند، آنچه که بهدست میآورند، به همان کشورهایی که از آن آمدهاند، بازمیگردانند. یعنی درآمد این شرکتها در داخل افغانستان گردش پیدا نمیکند.
*نویسنده افغانستانی که در کابل زندگی می کند