اگزمای دست در زنان خانه‌دار یکی از شایعترین بیماریهای پوستی است
اگزمای دست در زنان خانه‌دار یکی از شایعترین بیماریهای پوستی در جهان است و بین ۵ تا ۳۰ درصد زنان مبتلا به این نوع اگزما هستند.
دکتر حسن صیرفی، متخصص پوست و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران واحد علوم پزشکی تهران گفت: اگزما یک پدیده التهابی است که با علائمی مانند قرمزی، خشکی، پوسته پوسته شدن، خارش و سوزش پوست مشخص می‌شود. در اگزمای تحریکی که بیش از ۸۰ درصد از اگزما را شامل می‌شود، افرادی که با پاک کننده های خانگی مانند صابون و شامپو، مایع ظرفشویی و پودر رختشویی سر و کار دارند، در صورتی که غلظت مواد پاک کننده در این ترکیبات و یا مدت تماس پوست افراد با این مواد زیاد باشد، قادر به ایجاد ضایعات اگزمایی در دستها می‌شود. به عبارت دیگر در زنان خانه‌دار با استفاده مکرر از این مواد و بدون دستکش محافظ تدریجاً تغییراتی در پوست دست ایجاد می‌کند که شامل خشکی، قرمزی و التهاب، سوزش و حتی ضایعات تاولی است.
وی افزود: علت بروز این حالت تماس مستقیم مواد پاک کننده و یا هر ماده شیمیایی دیگر با لایه محافظ پوست است (که به نام لایه شاخی نامیده می‌شود) و از آنجایی که این مواد PH قلیایی دارند قادر به نفوذ به این لایه محافظ و تخریب آن بوده و کم کم این مواد شیمیایی خود را به سلولهای زنده زیرشاخی رسانده، به داخل آنها نفوذ کرده و باعث این التهاب می‌شود. همچنین در کارگاههای صنعتی نیز کارگرانی که با مواد صنعتی و شیمیایی کار می‌کنند و از دستکش‌های مخصوص استفاده نمی‌کنند، بعد از مدتی مبتلا به این نوع اگزما می‌شوند.
این متخصص پوست و مو در خصوص شایعترین عامل ایجاد اگزمای تماسی آلرژیک گفت: در این نوع اگزما تماس قبلی با ماده آلرژن لازم است و بعد از مدتی پوست دست نسبت به بعضی از مواد شیمیایی حساسیت پیدا می کند. از میان مواد حساسیت‌زا که منجر به بیماری اگزمای دست می شوند می‌توان به نیکل، کروم، رنگهای مخصوص مو و مواد شیمیایی موجود در لاکهای ناخن اشاره کرد.
در این خصوص حساسیت به نیکل شایعترین عامل ایجاد اگزمای تماسی آلرژیک است که تا حدود ۱۰ درصد افراد جامعه می توانند به آن مبتلا باشند. در این حالت تماس با زیورآلات بدنی که اکثراً حاوی ماده فلزی نیکل هستند و همچنین ساعت‌های مچی و انواع کمربندهای فلزی محتوی نیکل منجر به بروز این بیماری در هر قسمت از پوست، از جمله دستها می شوند.
وی ادامه داد: اصولاً در بیماری که مبتلا به اگزمای دست است باید نوع اگزما از جهت معمولی و تحریکی و یا آلرژیک بودن آن با آزمایشهای تشخیصی مشخص شود تا مهمترین راه درمان که قطع ارتباط افراد با مواد شیمیایی حساسیت‌زاست، اجرا شود که استفاده از دستکش محافظ، تأثیر بسزایی دارد. همچنین در مواردی که التهاب شدید است می‌توان از پمادهای کورتونی و یا داروهای ضد حساسیت که به صورت موضعی و خوراکی موجود است، استفاده نمود.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان به تأخیر نینداختن زمان درمان اگزما افزود: در هر دو فرم اگزمای تماسی- تحریکی و آلرژیک اگر شیوه‌های درمانی به موقع اجرا شود، اگزما وارد مرحله مزمن می شود که باعث بروز مشکلات درمانی است. بنابراین توصیه می‌شود افرادی که با مواد شیمیایی بر حسب شغل سر و کار دارند و خصوصاً زنان خانه‌دار از تماس مستقیم با انواع مواد پاک کننده خانگی پرهیز کرده و از دستکش های مخصوص استفاده کنند. همچنین در مواقعی که شرایط استفاده از دستکش مهیا نبود پس از تماس با این مواد، دستها را با آب شست‌وشو داده و بعد از خشک کردن از یک ماده مرطوب کننده جهت جلوگیری از بروز خشکی استفاده نمایند.
دکتر صیرفی خاطرنشان کرد: ازآنجا که بیماری اگزما واگیر ندارد ولی می تواند به صورت ثانویه عفونی بشود و گاهی که این عفونت میکروبی بوده به افراد دیگر منتقل بشود.