تیتر یک

آیا زنی که در محیط جنگی، خشونت‌ها را تجربه کرده، می‌تواند از حمایت پزشکی برخوردار شود یا اصلا امکان مطرح کردن این مشکل را خواهد داشت؟ پرسش دیگر این است که آیا زنی که قربانی خشونت شده می‌تواند محرمانه برای دریافت درمان پزشکی مراجعه کند و آیا برای تامین امنیت خود امکان مراجعه به پلیس را دارد و اصلا آیا سیاستگذاران برای او دلسوز خواهند بود؟ حتی باید به این مساله اشاره کرد که آیا زنی که نیاز به بقای خود و فرزندانش دارد، گزینه‌های حمایتی دارد که نخواهد به کار جنسی روی آورد و آیا برای کسب مهارت‌ها امکان دسترسی به منابع را دارد؟

قتل‌های خانوادگی نه تنها حوادث واقعی بلکه در داستان‌ها و فیلم‌ها هم مورد توجه همه بوده. ماجراهایی مرموز از زنان و مردانی که توسط نزدیکان خود به قتل رسیدن یا مورد آسیب‌های جدی قرار گرفتند. آن هم در خانه که باید امن‌ترین جا برای انسان باشد. جایی برای فرار از ناامنی‌ها. اما چه می‌شود که این مکان تبدیل به شکنجه‌گاه یا قتلگاه می‌شود؟ چه می‌شود که برادر، مادر، پدر ، شوهر و …. دست به قتل نزدیک‌ترین فرد خود می‌زنند؟

رزا صراف:بسیاری از جملاتی که از زبان شخصیت یاور شنیده می‌شود به شدت مردسالارانه است و بر کلیشه‌هایی دامن می‌زند که روشنفکران جامعه سالهاست که با آنها در ستیز بوده‌اند برای مثال در جایی می‌گوید: “تو مرام ما زن یه بار شوهر می‌کنه واسه تموم عمر…” یا به طور کلی نگاهی که به تربیت نوه‌اش دارد که باید “مرد” بار بیاید و نگران است که یک وقت رقصیدن یاد نگیرد یا با عروسک بازی نکند… نگاهی که در دنیای امروز تا حد زیادی منسوخ شده است.

لایحه خشونت علیه زنان که قرار بود بنای خود را بر مقابله با خشونت‌های این حوزه قرار دهد، حالا به حدی تغییر کرده که حتی با نام دیگری به تصویب رسیده است. برخی معتقدند که چندان تمایلی به بررسی آن در مجلس هم وجود ندارد. در قسمت اول پادکست راوی‌زن با دکتر زهرا تیزرو استاد دانشگاه شرق لندن گفت‌وگو کردیم که پژوهشی هم در حوزه خشونت خانگی انجام داده است. این کارشناس معتقد است که یکی از نقاط مهم این لایحه، حذف خشونت خانگی و توجه نشدن به این بخش است.

این زن باورنکردنی بود. یا به بیان بهتر: نوشته‌هایش این‌گونه بود. انیشتین می‌گوید روزی فرامی‌رسد که باور این‌که انسانی چون گاندی در قالب آدمی واقعی با گوشت و خون روی زمین زندگی می‌کرده است، برای جهان دشوار خواهد بود.
باور این‌که کلاریس لیسپکتور در دورانی تا به این اندازه نزدیک به ما، یعنی همین دیروز زندگی می‌کرده و تا به این اندازه جلوتر از ما بوده است نیز برای ما دشوار است، در عین این‌که معرکه می‌نماید. کافکا نیز بازیافتنی نیست، مگر در وجودِ کلاریس لیسپکتور.

تجربه آزار برای زنان و مردانی که در معرض آزار جنسی قرار می‌گیرند، پیامدهای روانی متفاوتی به همراه دارد. بارها از سوی روانپزشکان و روانشناسان بالینی توصیه شده، مراجعه به روان‌درمانگر جزء اولین اقداماتی است که آزار دیده باید انجام ‌دهد. از سوی دیگر جنبش‌هایی نظیر من هم me to، سئوالاتی را در زمینه وضعیتی که آزار دیده در‌آن قرار می‌گیرد به ذهن متبادر می‌کند. سئوالاتی که شاید تنها یک روان‌درمانگر بتواند پاسخگوی آن باشد. زنان و مردانی که در فضای مجازی و رسانه‌ها از ماجرای آزارشان پرده بر می‌دارند، از یک سو با حمله‌های احتمالی طرف می‌شوند و از سوی دیگر مورد قضاوت قرار می‌گیرند؟‌

با وجود همه این خطرات زنان واقعا می‌خواهند کار کنند و متوجه هستند که چه خطرات بزرگی در پی دارد. در ماه فوریه، برای مثال، من با زنی ۳۱ ساله در بنگلادش صحبت کردم که به من گفت از داخا با شوهرش (که در پانزده سالگی با او ازدواج کرده بود) آمده است تا آینده بهتری برای خانواده‌اش رقم بزند. شوهرش در بحرین مشغول کار ساختمانی بود و خودش از درآمد کار در کارخانه برای بزرگ کردن دو دخترش استفاده می‌کرد. روشن بود که چقدر به خودش افتخار می‌کند که می‌تواند با استفاده از این درآمد هم خرج دخترانش را بدهد و هم مستقلا برای آینده آنان تصمیم بگیرد. او به من گفت:”من اجازه می‌دهم دخترانم تا هر زمان که بخواهند به تحصیل ادامه دهند و مانند آنچه مادرم با من کرد، به زور شوهرشان نخواهم داد.”

در نهایت، ما گروه‌هایی را شناسایی کردیم که بسیار آسیب‌پذیر هستند و بیشتر از دیگران از تعادل بین کار و خانواده آگاهند. در این پژوهش نشان دادیم که به طور مشخص زنان شاغل با کودکان خردسال، به ویژه کمتر از پنج سال، با تحمل بار اضافی و پرداختن بهایی گزاف تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. برای زنان، دست‌یابی به تعادل بین کار و زندگی دشوار است، به ویژه وقتی همسران‌شان در دوران و شرایط اضطراری بیرون از خانه کار می‌کنند.

قانــون کار«کارگـر» را فـردی تعریـف می کنـد کـه بـه هـر عنـوان در مقابـل دریافـت حق السعی اعـم از مزد،حقـوق، سـهم سـود و سـایر مزایـا بـه درخواسـت کارفرمـاکار می کنــد.وضعیت کاری جمعیت های پرتعداد زنان کارگردر عدم وجود کار فرما و دستمزد معین با وجود کارفرمای فامیلی و یا زن هایی که خود کار فرمای خویشند از دایره شمول حقوق کارگری خارج می شوند. براساس تعریف سـازمان تأمیـن اجتماعـی کـه بـا هـدف حمایـت از «کار»تأسـیس شـده اسـت هم زنان کارگز در بازار غیر رسمی کار از حقوق شهروندی کنار زده می شوند .